අනාගත සංවර්ධනය පරිසරය තුළින්                                             දකිමු.

                   පරිණාමයේ පැහැදිළි වෙනසක් සම`ග මිනිස් අවශ්‍යතා සංකීර්ණ වන්නට වියගපැවතුණු ප‍්‍රදාන අවශ්‍යතා අතරින් පැතිරුණු බොහෝ අවශ්‍යතා ප‍්‍රමාණයක් සපුරා ගැනීමට මිනිසුන් අතිමහත් වෙහෙසක් දරයිගමෙකී මහා සංග‍්‍රාමය තුළ සැ`ගවුණු ඵක් සත්‍යතාවයකිගඵනම්, ඵම අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමට ප‍්‍රමාණවත් සම්පත් ප‍්‍රමාණයක් පවතිනවා ද? යන්නයි.වත්මන වන විට ඵකී ගැටලුවට පිළිතුරු සෙවීම සංවර්ධනය යන අරුතින් හ`දුනා ගත හැකි වේ.
                          සෞඛ්‍ය,අධ්‍යාපන,මානව,ආර්ථික,ග‍්‍රාමීය,නගර,දේශපාලන,සංස්කෘතික,පරිසර  ආදී ක්ෂේත‍්‍ර රැුසක් ආශ‍්‍රිතව  ”සංවර්ධනය”යන්න කතා කරනු ලබයි.මිනිසාගේ විද්‍යා පුනර්ජීවනයෙන් ගොඩ නැගුනු ආර්ථික පෙරළිය පසු සංවර්ධනය යන්න වැඩි වශයෙන් කතාබහට ලක් විය.සරළව ගත් කල්හි සංවර්ධනය යනු යම් රටක ප‍්‍රදේශයක හෝ ගෝලීය වශයෙන් පුද්ගලයන්ගේ පවතින තත්ත්වයේ සාමාජීය ආර්ථික දේශපාලන අංශවල ඇතිවන යහපත් මෙන්ම ප‍්‍රමාණාත්මක වර්ධනය ලෙස අර්ථ දැක්විය හැක.

                      රටක දුප්පත්කම අඩුවීම,අසමානතාව අඩුවීම, සේවා වියුක්තිය  යන කරුණු සම්පූර්ණ වීම. සංවර්ධනය ලෙස    ඩී.සියර්ස් හදුනා ගනී.ඒ අනුව සෑම පවුලක් ස`දහාම ප‍්‍රමාණවත් ආදායමක් තිබීම, එම පවුලෙහි වැඩ කළ හැකි සෑම පුද්ගලයකුටම ජීවන උපාය මාර්ගයක් හෝ රැුකියාවක් තිබීම, එහි සාමාජීකයන්ට අධ්‍යාපනය ලබා ගැනීමට අවස්තාව තිබීම සහ රජයේ සංවර්ධන ක‍්‍රියාවලියේදී ජනතාවට ඒ ස`දහා තීරණ ගැනීමේ ඉඩ කඩ ලබා දීමටත්,ජාතියක් ලෙස ස්වාධීනව කටයුතු කිරීමට හැකියාවක් ඇත්නම් සැබෑ සංවර්ධනය එහි ගැබ්ව පවතින බව ඔහු තවදුරටත් පවසයි. මෙි හරහා සංවර්ධනය යන්න අවබෝධ කර ගත හැකිය තවදුරටත් මෙකී අදහස පෝෂණයට යමක් එකතු කළ හොත් රටෙහි පවත්නා තත්ත්වයෙහි සාපේක්ෂ දියුණුව ලෙස දැක්විය හැක.

                       ”සංවර්ධනය” සංකල්පය ජ්‍යාත්යන්තර ව්‍යාපෘතියක් බවට පත් වූයේ වර්ෂ1949 ජනවාරි මස 20 වන දිනදී ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපතිවරයා වූ හැරී ටෲමන් විසින් එරට කොන්ග‍්‍රස් සභාව අමතා කළ point Four දේශනයෙන් පසු ව යැයි කියනු ලැබේ.දිළ`ිදු පැල්පත් වාසියකු සංවර්ධනය දකින ආකාරයත්් සැලසුම්    කරුවකු හෝ දේශපාලඥයකු එය දකින්නේ නැත.ගෝලීය උණුසුම් වීම,  ඕසෝන් ස්තරය ක්ෂීණවීම ආදිය පිළිබ`දව ලෝක මට්ටමේ සංවර්ධන අවශ්‍යතා පැවතියද, දුප්පත් රටවල ජනතාවට ඇත්තේ පානීය ජලය පිළිබ`ද ගැටලූන් ය. මේ ආදී ගැටලු බොහෝමක් මැද්දෙන් ගලා යන සංවර්ධනය පුළුල් පරාසයක දිවෙන බව හදුනා ගත හැක. මේසා විශාල ක්ෂේත‍්‍රයක් තුළ මා අදහස් කිරීමට බලාපොරොත්තු වනුයේ සමස්ත සංවර්ධනයම තීරණය වන ”පරිසර සංවර්ධනය” පිළිබ`දවය සෑම සංවර්ධන ක්ෂේත‍්‍රයක් තුළම පිටුපස සැ`ගව ඇති පරිසර සංවර්ධනය සහෘද මානව ප‍්‍රජාව තුළ සංහිදියාව ඇති කරයි. සැබෑ සංවර්ධනය ගැබ්ව ඇති පරිසර සංවර්ධනය පිළිබ`දව කතා කිරීමට මා කරුණු ගොනු කරන්නේත් ඒ නිසාමය.

                    ” මිහිකත මිනිසාට අයිති නැත. එහෙත්  මිනිසා මිහිකතට අයිතිය.” සුන්දර  වූ පරිසරයෙහි කොටසක් ලෙස මානව සම්පත දැක්වුවත්, අදවන විට එහි පරම අයිතිකරු ලෙස ඔවුන් කටයුතු කරයි. එහෙත් සැබවින්ම අප පරිසරයට  අයිති වුවත් පරිසරය අපගේ පමණක් නොවන බව අමතක නොකළ යුතුය. පරිසරයේ සුන්දරත්වය පිළිබ`ද ලෝකයාම කතා කරයි. එහෙත් සැබෑ වටිනාකම හදුනාගෙන ද යන්න ගැටලුවකි. සියැටල් නැමැති රතු ඉන්දියානු නායකයා පරිසරය ගැන කතා කරන විට අමතක කළ නොහැකි තැනැත්තෙකි.” සතුන්ගෙන් තොර ලොවක මිනිසුන්ට ජිවත් විය හැකිවේ ද? වන සතුන් සියලූ දෙනා වැනසී ගිය හොත් ජීවිතයේ දැඩි හුදකලා බවින් මිනිසා ද මිය යනු ඇත. මක්නිසාද සතුන්ට සිදුවන දේ නොබෝ කලකින් මිනිසාටද සිදුවන හෙයිනි. ලෝකයේ පවත්නා සියලූ දේු අතර ඇත්තේ එකිනෙකාට බැ`දුණු ඥාතිත්වයකි ”

                     මේ ඔහුගේ වදනක් වුවත් එය අපට දැනෙනුයේ අනාගතය පිළිබ`ද කරනු ලබන අනාවැකියක පෙරවද නක් ලෙස නොවේ ද? මානව ජනගහනය වැඩි වීමත් සම`ග සම්පත් උකහා ගන්මින් තවදුරටත් පරිසරය වෙනස් කිරීමටත්,ඒ හා බැ`දි කි‍්‍රයාවන් ම`ගින් පරිසරය කෙරෙහි දැඩි පීඩනයක් ඇති කිරීමටත් අද වන විට මාර්ග නිර්මාණය වී අවසන්ය. සංවර්ධනය මත තාක්ෂණික දියුණුව හේතුවෙන් පරිසරය විටෙක ආරක්ෂා කර ගැනීමේ තර්ජන මතු වේ. එවිට සැබෑ සංවර්ධනයක්් සිදු වීද? එබැවින් මෙහිදී සංවර්ධනය යනු පරිසරය අත්හැර සංවර්ධනය වීම නොවන බව මතක තබා ගත යුත්තකි.

”එක් කම්හලකින් වා තලයට එක් වන විෂ වායුව    සැතපුම් සිය ගණනක් ඈත පිහිටි ප‍්‍රදේශයක ගං`ගා සහ විල් විෂ ගන්වමින් අම්ල වර්ෂාවක් ලෙස පතිත වනු ඇත”

                   බාර්බරා වෝර්ඞ් මැතිණිය —Environment and human needs˜යන ග‍්‍රන්ථයේ ස`දහන් කරනුයේ මෙවැන්නකි. සැබැවින්ම මෙවන් අදහස් පැනනගිනුයේ වත්මන මෙවැනි තත්ත්වයක් නිර්මාණය වී ඇති නිසා නොවෙද? ජූනි පස් වන දිනට සීමා නොවෙමින් පරිසරය ආරක්ෂා කරගත හැකි නම් එය සැබෑ සංවර්ධනයයි.

                   ජෛව විද්‍යාත්මක වටිනාකම් රැුසකින් යුතු දුපත් රටක් වන ලංකාව වත්මන සංවර්ධනය කරා ඇ`දී යයි. වසර ගණනාවක් තිස්සේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටක් ලෙස හ`දුනාගත් ශී‍්‍ර ලංකාව වත්මන වේගයෙන් සංවර්ධනයට ළ`ගා වීමට උත්සහ දරයි.මෙකී හේතුව මත සුන්දර පරිසරය අපට අහිමි වේද? මේ මොහොත වන විටත් සිංහරාජය, නකල්ස් වැනි ලෝක උරුම වනාන්තර ආශි‍්‍රතව සිදුවන අනවසර ඉදිකිරිම් හා මහාමාර්ග සැකසීම් පිළිබ`දව කිසිදු වග විභාගයක් සිදු නොවේ. නාගරික ප‍්‍රදේශවල ජන සංඛ්‍යාව ඉතා සීඝ‍්‍රයෙන් වර්ධනය වීම හා ඒ ආශි‍්‍රව පැල්පත් හා මුඩුක්කු නිවාස පැතිරී යාම දුර්ලභ දර්ශනයක් නොවේ. ගණ අපද්‍රව්‍ය අපහරණය, අක‍්‍රමවත් අපහරණ, ජල ප‍්‍රවාහනය නිසි ආකාරයෙන් සිදු නොවීම මත පරිසර විනාශය සිදු වෙමින් පවතී.නූතන වකුගඩු රෝගය පැතිර යාමට හේතුව ජල දුෂණය සිදු වීම බව හ`දුනා ගත හැකි වේ. කෘෂිකාර්මික බිම් එළි පෙහෙළි කිරීම් හේතුවෙන් සතුන් විශාල පිරිසක් විනාශ වේ. වත්මන වල්අලි ප‍්‍රශ්නයට හේතුවද ඔවන්ට ඔවුනගේ නිවාස අහිමි වීමයි. වෘක්ෂ ලතා වැස්ම මෙසේ ඉවත් වීම මත භූමිය පහසුවෙන් ඛාදනය වී නාය යාම වැනි ස්වභාවික ආපදා ඇති වේ.

                 කාර්මික ක‍්‍රියාකාරකම් මත වායුව දුෂණය වෙමින් ජෛව ගෝලය අපවිත‍්‍ර වූ ශී‍්‍ර ලංකාවක් අද අපට උරුමව ඇත. මේ දිගහැරුනේ වත්මන් ශී‍්‍ර ලංකාවේ පරිසරය සංවර්ධනය නොවීමේ අදෝනාවයි. ජලය වාත ය පොළොව ගස් වැල් සතුන් අපෙන් ඈත්ව යන සමයක් තුළ ඉන් වැළක,ීලංකාවේ සැබෑ පරිසර සංවර්ධනයක් අනාගතයේ අපට උරුම කර ගත හැකි වේද?

                අනාගත ශී‍්‍ර ලංකාව තුළ නිදහසේ හුස්ම ගැනීමට නම් පරිසර සංවර්ධනය යන්න වඩාත් ප‍්‍රභලව සිදු විය යුත්තක.ි ලෝකයේ බොහෝ රටවල් කෙතෙක් සංවර්ධනය වුව ද, පරිසරය අමතක කර ඊට ළංවීම මත ඔවුන් කෙදිනක හෝ වහා ඉක්මණින් තඩා වැටෙණු ඇත එබැවින් ශී‍්‍ර ලාංකික අපි කඩා නොවැටෙන සංවර්ධනයක් කරා යාමට පරිසරය සම`ග සංවර්ධනයේ ඉදිරි පියවර තැබිය යුතුය. 

               අනාගත සංවර්ධිත ශී‍්‍ර ලංකාවක් දැක ගැනීමට නම් පාසල් ප‍්‍රජාව තුළ පරිසරය පිළිබ`ද ඇල්ම ඇති කිරිම වර්තමානයේදී ම සිදු කළ යුතු ය.පරිසරය යන විෂය කුඩා කලට සීමා නොකර එම විෂය හරහා පරිසරයෙහි වැදගත්කම ශිෂ්‍ය ප‍්‍රජාවට පුන පුනා හ`ඳුන්වා දිය යුතුය. එමගින් කුඩා කල සිටම පරිසරයෙහි අගය ඔවුන් හඳුනා ගනී. කෙදිනක හෝ රටෙහි අනාගත පරපුර ඔවුන් වන බැව්න් එවැනි වැඩ පිළිවෙලක් තැන්පත් කරනුයේ ප‍්‍රාග්ධනයකි. පරිසර භට කණ්ඩායම් මගින් පාසල් දැනුවත් කිරීම හා එම කණ්ඩායම ක‍්‍රමවත් කිරීම කළ යුතු ය. පරිසර අර්බුදය දිනෙන්දිගටම උග‍්‍ර වන්නේ රට තුළ පරිසරය අශ‍්‍රිතව සිදු කරන වැඩ සටහන් ස`දහා නිසි නියාමනයක් අඛණ්ඩව රට පුරා නොපැවතීම බව දැක්විය හැක

               පරිසර දිනයට පමණක් වැඩ සටහන් සීමා නොකර ජන මාධ්‍ය හරහා පරිසර වැඩසටහන් ක‍්‍රියාත්මක කරන පුළුල් වැඩ පිළිවෙලක් තිබිය යුතු ය.  එමගින් ජනතාව දැනුවත්භාවය මෙන්ම පරිසරයෙහි අගයද ඔවුන්ට වැටහේ. එබැවින් එම මතක් කර දීම නූතන ජනමාධ්‍යයෙහි වගකීමකි. ඒ ස`දහා වැඩි ප‍්‍රජාවක් ගණුදෙනු කරන නව මාධ්‍ය භාවිතා කළ හැකි ය. එලෙසම පරිසරය පිළිබ`ද කරන වැඩ සටහන් දීර්ඝ කළ යුතු ය. එවිට අවධානය නිරතුරුව පවතී.

               නීත්‍යානූකූලව පරිසරය ආරක්ෂා වන අන්දමේ නීති නිර්මාණය ජනතාව පරිසර දුෂණයෙන් වළකාලීමට හේතුවකි.එය රජයේ බලධාරීන්ගේ අවධානය යොමු විය යුත්තකි. ජනතාව මේ අයුරින් පාලනය කිරීම  සතුටට කරුණක්.මන්ද එය  අනාගත ශ‍්‍රී ලංකාවේ සුභ සිද්ධිය උදෙසා වන නිසාය.ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආවේණික සතුන් ශාක ආරක්ෂා කර ගැනීම අමතක නොකළ යුත්තකි.

” ලංකාවට ආවේණික දුර්ලභ කටුස්සන් ජර්මනියේ සත්ත්ව වෙළ`දපොළක”
             

මෙවැනි ප‍්‍රවෘත්ති  අනාගතයේ ඵල නොවීමට වගබලා ගත යුතු ය. මන්ද අපේ වනසම්පත හා සත්ත්ව සම්පත අපට උරුම වූ වටිනාකමකි. පරිසර අධිකාරිය ම`ගින් ග‍්‍රාමීය මට්ටමේ දැනුවත් කිරිම් ආරම්භ කළ යුතුය. වන රක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට වනාන්තර අයිති වුව ද එහි වන සතුන්ට හානි වන විට කතා කළ යුත්තේ වන ජීවි ආයතනයට බව ඔවුන් පවසයි. නමුත් එම ආයතනයට කතා කළ පසු වන සතුන් වනාන්තරයට අයිති  නිසා ඔවුන් සතුනගේ වගකීම  භාර නොගනී. එම සතුන්ගේ ආරක්ෂාව අයිති වන්නේ කාට ද? මෙය වත්මන පවතින ගැටලුවකි. එම ගැටලුව විස`දීම මෙන්ම ක්‍ත්‍ක්‍, කාබන්මොනොක්සයිඞ් විමෝචනය වන ක‍්‍රම වළකාලීම ස`දහා වැඩපිළිවෙළක් නිර්මාණය කළ යුතු ය.

             මෙවන් වැඩසටහන් පිළිබ`ද අවධානය යොමු වුවහොත් අනාගත ලංකාවේ සංවර්ධනය සැබෑ සංවර්ධනයක් වීම කිසිවෙකුටත් නතර තළ නොහැකිය. අනාගත සංවර්ධිත සුන්දර ශ‍්‍රී ලංකාවක සිහිනය සැබෑ වීමට වර්තමානයේ තබන සෑම පියවරක් ම ඉතා වැදගත්ය. එබැවින් ” පරිසර සංවර්ධනය ” තුළින් සංවර්ධනයේ සැබෑ යතාර්ථය වි`ද ගනිමු